architecten die bijzondere gebouwen bouwden in Koudekerke
1. DER BOEDE
ONTWORPEN DOOR ARCHITECT J.P. VAN BAURSCHEIT (FOTO 17-04-2010)
Jan Peter van Baurscheit
Jan Peter van Baurscheit werd in Antwerpen geboren en was de zoon van architect
Jan Peter van Baurscheit sr. Hij werd in het atelier van zijn vader opgeleid
tot beeldhouwer-architect. Na diens dood in 1728 zette hij zijn werk voort.
In de jaren dertig was van Baurscheit een veelgevraagd architect-decorateur
bij voorname opdrachtgevers in Antwerpen en omstreken. Geleidelijk komt
het accent in z'n werk te liggen op architectuur, al blijft de beeldhouw-
kunst een belangrijk ingrediënt. De bekendste werken zijn enkele huizen
en buitenplaatsen in Zeeland: Sint Jan ten Heere, Der Boede en het Van Dishoeckhuis.
Hij liet zich vooral inspireren door Franse ontwerpers. Zijn ontwerpen kenmerken
zich dan ook door symmetrie met een klassieke indeling en opbouw.
J.P. van Baurscheit heeft in Koudekerke aan twee gebouwen gewerkt: Der
Boede (huis, tuin en poort) en Steenhove
(hek).
Jan David Zocher (1791-1870)
Jan David Zocher was zowel architect, stedebouwkundige als landschapsarchitect
en kwam uit een architecten familie. Hij studeerde in Parijs en volgde,
na zijn terugkeer in Nederland, zijn vader op als landschapsarchitect van
koning Willem I. Jan David Zocher introduceerde de Engelse landschapsstijl
in Nederland en spoedig volgden talrijke opdrachten voor parken, tuinen
en villa's. Zijn beroemdste park is het Amsterdamse Vondelpark, dat hij
in 1864 samen met zijn zoon, Louis Paul Zocher, ontwierp. Samen zijn ze
verantwoordelijk voor vele parken en tuinen in Nederland, waaronder de Keukenhof.
Zocher is als architect vooral bekend geworden door zijn classistische bouwwerken.
Het beursgebouw dat in 1845 in Amsterdam werd gebouwd is zijn bekendste
werk.
J.D. Zocher heeft in Koudekerke aan twee projecten gewerkt: Toornvliet
(ontwerp tuin en serre) en Steenhove
(ontwerp tuin).
3. TOORNVLIET
Johannes
J. van Nieukerken (1854-1913)
Johannes J. van Nieukerken was volgens de oude traditie als architect in
de praktijk gevormd. Hoewel al in 1863 de Polytechnische School (TU Delft)
was opgericht prefereerde hij ook voor zijn zoons een praktijkleerschool.
Zo werd de 19e eeuwse traditie van historiserende vormen en een rijke detaillering
voort- gezet. Een serie landhuizen en enkele grote kantoorgebouwen vormen
markante objecten in het oeuvre van de Van Nieukerkens. Hun belangrijkste
werk was het toenmalig Koloniaal Instituut in Amsterdam, nu het Koninklijk
Instituut voor de Tropen. Van Nieukerken deed zijn visie op in de 19e eeuwse
discussie om een nationale architectuurstijl en ontwikkelde zich in navolging
van Cuypers tot een rationalist, werkend in neo- renaissancestijl.
Architect ir. Arend Rothuizen was de zoon van architect ir. Frans Rothuizen.
Hij studeerde in Delft en werkte daarna op het bureau van zijn vader. In
1930 begint hij voor zichzelf in Middelburg. Na het bombardement van Middelburg
werkt hij veel aan het schadeherstel en de wederopbouw. Zijn werk omvatte
destijds uitbreidingswijken, losse woningen, kantoren en scholen. In 1942
start hij de samenwerking met architect ir. P. 't Hooft en ontstaat het
bureau 'Rothuizen en 't Hooft'. Rothuizens stijl ontwikkelde zich van Amsterdamse
School, via de Traditionelen en de Modernen naar tenslotte een meer functionalistische
architectuur. Zijn bekendste werken zijn: Kantoor PZEM te Middelburg, Zeevaartschool
te Vlissingen, Westerkerk te Goes en VU ziekenhuis in Amsterdam. Arend Rothuizen
heeft in Koudekerke o.a. verpleeghuis Ter Poorte, christelijke
school met onderwijzerswoning, bank-
en woongebouw voor de Rabobank, tientallen woningen en het bestemmingsplan
Kom Koudekerke ontworpen.
5. VERPLEEGHUIS TER POORTE
Christiaan P. Broerse
(1902-1995)
Op 24-jarige leeftijd werd Broerse aangesteld als tuinbaas om in Amstelveen
een wandelpark aan te leggen naar ontwerp van tuin- architect D.F. Tersteeg.
Hij ontwierp hierna het openbaar groen voor enkele wijken in Amstelveen.
Tevens was hij 40 jaar hoofd van de begraafplaats Zorgvlied. Broerse heeft
zich na de watersnood ingezet voor de herbeplanting van Walcheren. Verder
ontwierp hij veel tuinen waronder de herinrichting van het landgoed rond
Drakenstein in opdracht van de toenmalige prinses Beatrix en een nieuwe
Hortus Botanicus voor de Vrije Universiteit. Hij was een voorstander van
inheemse plantensoorten. Toen Broerse afscheid nam van de plantsoenendienst
werd het Wandelpark omgedoopt tot Broersepark. Broerse overleed op 92 jarige
leeftijd.
C.P. Broerse heeft na de inundatie in Koudekerke twee parken rond buitenplaatsen
aangelegd: Der
Boede en Toornvliet.
6. DER BOEDE
F.A. Eschauzier (1889-1957)
Eschauzier was vanaf de jaren dertig één van Nederlands meest
gerespecteerde architecten. Collega's uit verschillende kampen zoals Granpré
Molière, Rietveld en Mart Stam schreven positief over zijn werk.
Kort na de Tweede Wereldoorlog verzorgde hij het interieurontwerp voor het
Rijksmuseum en bouwde hij veel voor welgestelde particuliere opdrachtgevers.
Zijn werk is door het oppervlakkige uiterlijk niet makkelijk in een 'hokje'
te plaatsen. Betitelingen als 'Delftse School' en traditionalistisch doen
zijn werk eigenlijk te kort. De essentie van zijn stijl kan worden samengevat
met enkele thema's: Enscenering van ruimte en licht, liefde voor het detail,
verfijnd materiaalgebruik, en de aandacht voor het praktische gebruik. De
binnenkant van de gebouwen en interieurs stond duidelijk centraal in het
werk van Eschauzier.
F.A. Eshauzier heeft in Koudekerke de Brouwerij
verbouwd.
